6. Ofsetteki Son Gelişmeler ve Dijital Baskı (İndigo ve Zeicon)
Matbaacılıkta baskı işlerinde operatörü en çok zorlayan su-boya dengesinin ayarlanmasıdır. Çünkü su hem boyayı hem de kağıdı etkilemektedir. Makineniz ne kadar mükemmel olursa olsun, ayarlarınız ne kadar tam yapılmış olsa bile, su özellikle lif yapılı (III. hamur, I. hamur v.b.) kağıtların ebadında çok az da olsa açma yapabilmektedir. Çok hızlı makinelerde ise mürekkebin çabuk kurumaması, üst üste gelen baskılarda baskıyı diğer yüze geçirme gibi problemler meydana getirmiştir. Bu olumsuzlukları kaldırmak için suyun çabuk kuruması için suya alkol karıştırılması ve çabuk uçması sağlanmaya çalışılmıştır. Baskıda birçok iyileştirmeler getirmesine rağmen bu da insanları yüzde yüz tatmin etmemiştir.
Hem görüntü kalitesini arttıracak hem de su kullanmadan baskıyı gerçekleştirebilecek sistem geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalarda da büyük ilerlemeler olmuştur. Kuru ofset diye bilinen (sistemde suyun kullanılmadığı) sistemler bulunmuştur. Fakat bu sistemler de tire işler çok güzel sonuçlar vermiş, kaliteyi ve tirajı arttırmasına rağmen yarımton (tramlı) işlerin baskısına izin vermemiştir.
Yüzyılımızın son çeyreğinde Japon TORAY firmasının geliştirdiği ve genelde TORAY Susuz Ofset Kalıp diye bilinen suyun tamamen ortadan kaldırıldığı sistem geliştirilmiştir. Bu kalıpların özelliği baskı kalitesinin artırılması ve baskı tirajının yüksek olabilmesidir. 80'lik tramı rahatlıkla elde edip basabilmektedir. Tek dezavantajı ise ortamdaki toz ve küçük çiziklerden çabuk etkilenmesi gibi kullanışsızlığıdır. Önümüzdeki yıllarda büyük ihtimalle ofset baskı sisteminde su tamamen ortadan kalkarak, 80'lik, 100'lük tramlı işler rahatlıkla basılabilecektir.
Masaüstü yayıncılıkla uğraşanların en büyük problemlerinden birisi; CMYK renklerin baskıda, ekranda göründüğünden farklı çıkması. Bu problemin sebeplerinden birisi, ofset baskının ve kâğıdın fiziksel niteliğidir. Bir başka neden ise, boya. Boya, ofset teknolojisinde, baskı esnasında su veya alkol ile karşılaşıyor. Bu kaynaşma, her ne kadar son model makinelerde en aza indirgenmişse de hâlâ var. Boyanın sıvı ile etkileşim içine girmesi, boyanın kutusunda iken gördüğümüz canlı rengini solduruyor.
Photoshop'ta görüntüyü çok büyüttüğünüzde ne görüyorsunuz? Pikseller yanyana dizilmiş değil mi? Pikseller irileşmiş, renkleri da belirgin. Peki, basılı bir fotoğrafı hiç büyüteç altında incelediniz mi? Gördüğünüz noktacıklı -rozet dediğimiz çiçeğimsi bir desen- bugünkü ofset teknolojisinde kullanılan halftone-screen'den kaynaklanıyor.
Film çıkış alırken, imagesetter'ın içindeki laser tabancısının ışınlamasını yönlendiren Lpi ve Dpi değerleri, yukarıda bahsettiğimiz bu desenin (Tram açıları) oluşmasını sağlıyor. Hareket edilen eleman "nokta" olduğu için, noktalar arasında boşluklar meydana geliyor. Bu yüzden, piksellerdeki renk, kayıplı olarak simule ediliyor. Ancak gelişen teknoloji ile İndigo ve Zeicon'da olduğu gibi, Contone-screen yapıda bir baskı yaygınlaştığı zaman "Ülkemize bu teknoloji bir kaç firma tarafından transfer edilmiş durumda" bu problemde tarihe karışacak. Aynı zamanda bu teknolojide (dy-sub) boya-su etkileşimi yok. Üstelik bu teknolojilerin bazı modellerinde CMYK renklere Orange, Green ve Violet eklenerek 7 renkli bir skala üzerinden baskı yapılıyor.
Bütün bunlar yeni yeni duyduğumuz, birçoğumuzun nasıl birşey olduğunu bile bilmediğimiz matbaacılıkta devrim olabilecek Dijital Baskı devrine girdiğimizi gösteriyor.
Dijital baskıda, geleneksel ofset baskıda kullandığımız iki vazgeçilmez unsurun, film ve kalıbın ortadan kaldırılması, bilgisayar ortamından direk kağıda -ofset boyalarıyla- yapılan bu baskı sistemi çok yakında hepimizin vazgeçemeyeceği bir teknoloji olacaktır.
Matbaacılık sektörü için gerçekten baş döndürücü bir olay...
Basılacak işin istenilen adette basılabilmesi, belli aralıklarla aynı işin belli yerlerinde değişiklik yapabilmesi, çok süratli ve kaliteli olması, bu yeni baskı tekniğinin önünün epey açık olduğunu gösteriyor. Baskı alanı olarak A4, A3, 50x70cm, 32x270 cm gibi ebatları mevcut.
Dijital baskının beraberinde getirdiği en güzel yeniliklerden biri ise; artık önlüklü matbaa ustalarının yerini, MacOS, Unix ve Windows sistemlerini çok iyi bilen insanlar alacak.
Matbaacılıkta baskı işlerinde operatörü en çok zorlayan su-boya dengesinin ayarlanmasıdır. Çünkü su hem boyayı hem de kağıdı etkilemektedir. Makineniz ne kadar mükemmel olursa olsun, ayarlarınız ne kadar tam yapılmış olsa bile, su özellikle lif yapılı (III. hamur, I. hamur v.b.) kağıtların ebadında çok az da olsa açma yapabilmektedir. Çok hızlı makinelerde ise mürekkebin çabuk kurumaması, üst üste gelen baskılarda baskıyı diğer yüze geçirme gibi problemler meydana getirmiştir. Bu olumsuzlukları kaldırmak için suyun çabuk kuruması için suya alkol karıştırılması ve çabuk uçması sağlanmaya çalışılmıştır. Baskıda birçok iyileştirmeler getirmesine rağmen bu da insanları yüzde yüz tatmin etmemiştir.
Hem görüntü kalitesini arttıracak hem de su kullanmadan baskıyı gerçekleştirebilecek sistem geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalarda da büyük ilerlemeler olmuştur. Kuru ofset diye bilinen (sistemde suyun kullanılmadığı) sistemler bulunmuştur. Fakat bu sistemler de tire işler çok güzel sonuçlar vermiş, kaliteyi ve tirajı arttırmasına rağmen yarımton (tramlı) işlerin baskısına izin vermemiştir.
Yüzyılımızın son çeyreğinde Japon TORAY firmasının geliştirdiği ve genelde TORAY Susuz Ofset Kalıp diye bilinen suyun tamamen ortadan kaldırıldığı sistem geliştirilmiştir. Bu kalıpların özelliği baskı kalitesinin artırılması ve baskı tirajının yüksek olabilmesidir. 80'lik tramı rahatlıkla elde edip basabilmektedir. Tek dezavantajı ise ortamdaki toz ve küçük çiziklerden çabuk etkilenmesi gibi kullanışsızlığıdır. Önümüzdeki yıllarda büyük ihtimalle ofset baskı sisteminde su tamamen ortadan kalkarak, 80'lik, 100'lük tramlı işler rahatlıkla basılabilecektir.
Masaüstü yayıncılıkla uğraşanların en büyük problemlerinden birisi; CMYK renklerin baskıda, ekranda göründüğünden farklı çıkması. Bu problemin sebeplerinden birisi, ofset baskının ve kâğıdın fiziksel niteliğidir. Bir başka neden ise, boya. Boya, ofset teknolojisinde, baskı esnasında su veya alkol ile karşılaşıyor. Bu kaynaşma, her ne kadar son model makinelerde en aza indirgenmişse de hâlâ var. Boyanın sıvı ile etkileşim içine girmesi, boyanın kutusunda iken gördüğümüz canlı rengini solduruyor.
Photoshop'ta görüntüyü çok büyüttüğünüzde ne görüyorsunuz? Pikseller yanyana dizilmiş değil mi? Pikseller irileşmiş, renkleri da belirgin. Peki, basılı bir fotoğrafı hiç büyüteç altında incelediniz mi? Gördüğünüz noktacıklı -rozet dediğimiz çiçeğimsi bir desen- bugünkü ofset teknolojisinde kullanılan halftone-screen'den kaynaklanıyor.
Film çıkış alırken, imagesetter'ın içindeki laser tabancısının ışınlamasını yönlendiren Lpi ve Dpi değerleri, yukarıda bahsettiğimiz bu desenin (Tram açıları) oluşmasını sağlıyor. Hareket edilen eleman "nokta" olduğu için, noktalar arasında boşluklar meydana geliyor. Bu yüzden, piksellerdeki renk, kayıplı olarak simule ediliyor. Ancak gelişen teknoloji ile İndigo ve Zeicon'da olduğu gibi, Contone-screen yapıda bir baskı yaygınlaştığı zaman "Ülkemize bu teknoloji bir kaç firma tarafından transfer edilmiş durumda" bu problemde tarihe karışacak. Aynı zamanda bu teknolojide (dy-sub) boya-su etkileşimi yok. Üstelik bu teknolojilerin bazı modellerinde CMYK renklere Orange, Green ve Violet eklenerek 7 renkli bir skala üzerinden baskı yapılıyor.
Bütün bunlar yeni yeni duyduğumuz, birçoğumuzun nasıl birşey olduğunu bile bilmediğimiz matbaacılıkta devrim olabilecek Dijital Baskı devrine girdiğimizi gösteriyor.
Dijital baskıda, geleneksel ofset baskıda kullandığımız iki vazgeçilmez unsurun, film ve kalıbın ortadan kaldırılması, bilgisayar ortamından direk kağıda -ofset boyalarıyla- yapılan bu baskı sistemi çok yakında hepimizin vazgeçemeyeceği bir teknoloji olacaktır.
Matbaacılık sektörü için gerçekten baş döndürücü bir olay...
Basılacak işin istenilen adette basılabilmesi, belli aralıklarla aynı işin belli yerlerinde değişiklik yapabilmesi, çok süratli ve kaliteli olması, bu yeni baskı tekniğinin önünün epey açık olduğunu gösteriyor. Baskı alanı olarak A4, A3, 50x70cm, 32x270 cm gibi ebatları mevcut.
Dijital baskının beraberinde getirdiği en güzel yeniliklerden biri ise; artık önlüklü matbaa ustalarının yerini, MacOS, Unix ve Windows sistemlerini çok iyi bilen insanlar alacak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder